Schaken in Noord-Holland is rijden naar clubs. Om een partij in een bondswedstrijd te spelen of om mee te doen aan een toernooi.

De Noord-Hollandse Schaakbond telt een kleine zestig verenigingen. Van grote tot kleine en clubs die er qua omvang tussenin zitten. Enkele jaren geleden reisden acht man van Caïssa af naar Petten, waar De Strandloper (mooie naam voor een schaakvereniging uit de kuststreek) gastheer was. De speelzaal was een eetcafé, waar posters van Elvis Presley en andere rock ’n’ roll-helden aan de muur hingen.

Een heel verschil met een winterse uitwedstrijd tegen De Waagtoren. Als je de auto aan de Kennemerstraatweg hebt geparkeerd en je loopt over de Ritsevoort naar ’t Gulden Vlies, dan heeft dat gedeelte van Alkmaar een Anton Pieck-achtige aanblik. Toen de club (als Lange Rokade) net was verhuisd van sportcentrum Hoornse Vaart naar het grand café en brasserie, was het er op de dinsdagavond van onze uitwedstrijd erg druk. Toevallig stonden bij de bar acht lege krukken en we hadden even het idee dat daar de bondswedstrijd gespeeld zou worden. Maar de teamleider van de Alkmaarders kwam er even later aan, maakte ons wakker uit die droom en leidde ons naar de eerste verdieping. Daar was het overigens ook druk.

De Rietschoot is de locatie voor het befaamde rapidtoernooi voor viertallen. Schaakgroep Koedijk is de organiserende vereniging. Jarenlang werd gespeeld in de zaal waar de borden voor de club- en bondspartijen staan en die ruimte was iedere keer tot de laatste plaats bezet. Inmiddels is de organisatie een tiental meters uitgeweken en schaken de deelnemers in de grotere sportzaal. Klein Corus in Koedijk.

Wat niet is veranderd is de jaarlijkse deelname van Drienerlo dat met acht man – altijd ludiek uitgedost – de ochtendtrein van half zes uit Enschede neemt om op tijd aanwezig te kunnen zijn. En laten we de Daltons niet vergeten: Gerard, Johan, Ger en Jan Rietveld. Vier broers die gehuld in shirts met de boeven uit de stripverhalen van Lucky Luke daarop getekend achter de tafels zitten. Gerard is Joe Dalton (de kleinste), Johan is Bill, Ger is Jack en Jan Rietveld is als langste van de vier Noord-Hollandse broers Averell Dalton. De vier tegenstanders van cowboy Lucky Luke zijn niet al te slim, dit in tegenstelling tot de schakende Daltons.

Er zijn niet alleen herinneringen aan officiële toernooien. In de jaren negentig was schaakliefhebber Dirk Beemster actief in Hoorn. Op zijn initiatief kwam een Schaakplatform Hoorn (inmiddels ter ziele) en hij was organisator van speciale vierkampen en rapid- en snelschaaktoernooien. Enkele edities waren in het voorcafé van de Mariakapel. De tafeltjes waren zo klein dat er ternauwernood twee borden met klokken op pasten en dat leverde mij in één ronde een merkwaardige nederlaag op. In de vijfminutenpartij had ik razendsnel mijn eerste, pakweg, dertig zetten gedaan. Mijn tegenstander dacht lang na en had desondanks een verloren stelling, maar won omdat ik door mijn vlag ging. Wat bleek. De deelnemer die naast mijn tegenstander zat, drukte per ongeluk steeds onze klok in, waardoor mijn tijd ging lopen. Met mijn vlag op vallen bemerkte ik zijn vergissing, maar toen was het al te laat.

Vanwege een verbouwing werd het toernooi het jaar erop in café Jan Pz. Coen gehouden. Dirk Beemster rekende weer op de vaste 24 schakers die altijd kwamen. Het toernooi trok echter zestig man en de zaal was veel te klein. Talrijke deelnemers hebben de hele zaterdagmiddag staande aan een afgedekte biljarttafel hun partijen gespeeld.