Schaken in Noord-Holland is de jubileumkrant van de 50-jarige NHSB opnieuw lezen. En dan merk je dat er in de laatste kwart eeuw veel is veranderd.

Op de tweede en derde pagina staat een overzicht van zestig verenigingen die in 1982 bij de Noordhollandse Schaakbond zijn aangesloten. Veel bekende namen, maar ook namen als Hoogkarspel, Jac. de Weyze (Monnickendam), Koningsclub (Bergen), Medemblik, Obdam, Oostzaan, Toren van Egmond, Ursem, De Viersprong (Schoorl), Wieringermeer, Zaanstreek-Noord en Zeevang.

Veel verenigingen hebben 25 jaar geleden gehoor gegeven aan de oproep om iets over hun historie te schrijven. Leuk is vooral de reden waarom een club is opgericht. Zo is Excelsior (Heemskerk) voortgekomen uit een groep thuisschakers. Door hun werk in ploegendiensten konden ze niet regelmatig een clubavond bezoeken, maar toen het aantal deelnemers aan hun huiscompetitie flink toenam, werd toch een club – waar rekening werd gehouden met de werkzaamheden – opgericht.

Heerhugowaard dankt zijn ontstaan aan Jakob Sturm. Een Amsterdammer die naar Heerhugowaard verhuist en bemerkt dat er geen schaakclub is. Al ruim in de zeventig besluit de voormalige ASC-speler er zelf een op te richten. Koningsclub ziet het levenslicht na onenigheid van Arnfried Pagel met het bestuur van Bergen. De wieg van KTV (Enkhuizen) kan worden geplaatst na een advertentie in de Enkhuizer Courant. Caïssa (Hoorn) wordt opgericht door journalisten van de voorloper van het huidige Noordhollands Dagblad.

In de crisisjaren schaken enkele Haarlemse werklozen en in 1935 gaan vijftien schaakliefhebbers verder als Het Oosten. Sint-Pancras had de vereniging ’t Paardje, dat echter tijdens de Tweede Wereldoorlog ter ziele gaat omdat er onvoldoende brandstof is om het clublokaal te verwarmen. Enkele leden proberen in 1964 nogmaals in clubverband te schaken; het begin van Opening’64.

Leuk vind ik een alinea in het verhaal van Attaqueer (toen Wognum, nu Nibbixwoud). ,,Het stimuleren van schaken onder kinderen had dr. Euwes grote interesse en hij was bereid om ons 5-jarig bestaan in 1979 in zijn overvolle agenda te passen. Op de dag van het feest moest hij van Schiphol gehaald worden, waarna hij, zonder enige nachtrust genoten te hebben, op de meest beminnelijke wijze de elite van onze club van het bord speelde. Het was kostelijk te zien hoe deze boomlange man de kinderen zelf naar hun plaats op het bord begeleidde.’’

Zinnen die de grootste Noord-Hollandse schaker aller tijden prachtig typeren.