Caïssa 3 heeft voorlopig een mooie score op vreemde bodem. In de openingsronde van de tweede klasse A moest Heerhugowaard 2 met 2-6 het onderspit delven en De Waagtoren 5 ging als derde tegenstander met dezelfde cijfers de boot in.

Het was dinsdag in ’t Gulden Vlies een beetje een prestigezaak geworden. Een paar weken geleden nam Caïssa 2 het in Alkmaar op tegen het zesde team van de thuisclub en verloor, al was het met minimaal verschil, zeer verrassend. Die nederlaag moest natuurlijk gewroken worden en dat gebeurde met opvallend hoge cijfers.

Omdat de wedstrijd redelijk vlot verliep, keerde het Hoornse gezelschap nog net voor middernacht terug in De Huesmolen, waar op het succes werd geproost. ,,Wat hoor ik?’’ vroeg Ton van Dijk met een grote grijns op zijn gezicht, nadat hij mij had gefeliciteerd met de overwinning. ,,Je hebt weer lopen klooien.’’

Chauffeur Aad Laan was iets eerder gearriveerd en de spelers van het derde vertelden dat ze al drie kwartier eerder aan de borrel hadden gekund, als ik niet zo eigenwijs was geweest. Bij een – ongekende – 0-4 stand stonden Lex Griffioen en Niels van der Mark, allebei goed voor een prima punt, in het midden van de Alkmaarse speelzaal gezellig te keuvelen. Ik moest Lex hebben om zijn notatieformulier te vragen en de twee vonden het een uitstekend idee als ik, met een pion meer en een goede stelling, remise zou aanbieden. ,,Dan hebben we vierenhalve punt en zijn we verzekerd van de winst’’, zo was hun gelijkluidende achterliggende gedachte.

Gelukkig ben ik teamleider en hoefde alleen met mezelf te overleggen. Het moest wel gek gaan als op de overige drie borden niet minstens een remise kon worden veiliggesteld en ik wilde toch wel graag wat extra ratingpunten meepakken. Een mooie voorsprong in tijd, baas op de open d-lijn en op weg naar een toreneindspel met een gezonde pion meer: zo’n partij moest toch wel te winnen zijn. Maar tussen moeten en kunnen zit verschil en Peter Duijs bood hardnekkige tegenstand. Inmiddels hadden de andere drie ploeggenoten anderhalve punt opgehaald en het was wachten op mijn afloop. Na de eerste tijdcontrole wilde ik het voordeel te degelijk uitspelen en dat gaf Peter de kans om van zijn verdedigende toren een sterk aanvalsstuk te maken. Met een paar minuten minder op de klok accepteerde ik zijn remise-aanbod. ,,Had je dat niet eerder kunnen doen?’’ meende ik ergens in de zaal te horen.

Als troost kan ik Ton van Dijk (gepromoveerd naar het tweede) het weerwoord geven dat Caïssa 3 momenteel sterker is dan Caïssa 2. Ton was vorig seizoen kopman van het derde, dat toen 4-4 speelde tegen De Waagtoren 5. Hij verloor destijds zelf van Jeroen van Meeuwen die nu niets in te brengen had tegen ons talent Abel Romkes. Caïssa’s tweede en derde achttal komen allebei uit in de tweede klasse. Vorig seizoen eindigde Caïssa 2 als derde en Caïssa 3 als tweede en nu staat Caïssa 3 met een score van honderd procent bovenaan en moet Caïssa 2 het doen met een plek in de subtop. Het zal duidelijk zijn: er is weinig ruimte voor discussie over wie het beste team is.

Goed, De Waagtoren 5 dus weer. Een tegenstander met gemiddeld zestig ratingpunten meer. Vijf spelers deden vorig seizoen mee in de wedstrijd Caïssa 3-De Waagtoren 5. De uitslag toen was 4-4, dinsdagavond verbeterde Caïssa 3 zich met twee bordpunten.

De eerste werd in de wacht gesleept door Abel Romkes. Na twee zwartpartijen profiteerde hij met wit al snel van een verzwakking in de stelling van Jeroen van Meeuwen die een dameruil toeliet op g6, waardoor de Alkmaarder met een dubbelpion op de g-lijn werd opgezadeld. Even later bleek 13. Td1 een ontwikkelingszet van grote waarde. De d-lijn kwam open en met 17. Td8+ moest niet alleen de koning naar veld h7, ook de zwarte loper op c8 kon niet meer weg en aansluitend bleef de toren op a8 buitenspel staan. Abel nam de diagonaal a8-h1 in bezit, waarmee de afronding van de ontwikkeling van zijn tegenstander volledig stagneerde. Er was bijvoorbeeld geen … b6 (om veld b7 vrij te maken voor de gekwelde loper) mogelijk. Even later verschenen twee Hoornse torens op de achtste rij, waaruit weer de kwetsbare positie van de Alkmaarse vorst naast de dubbelpion bleek. Zwart moest 21. … g5 spelen om mat in één te voorkomen. Het bleek uitstel van executie. Met drie stukken die niets kunnen doen tegen drie actieve stukken had Jeroen geen spel meer.

Niels van der Mark vergrootte in de qua zetten kortste partij van de avond de voorsprong. Pieter Spaander bracht met wit alle pionnen op de damevleugel in stelling, maar zwart zorgde met 11. … bxc5 voor een eerste bres. Een afruil in het centrum om zwart een dubbelpion op de e-lijn te bezorgen pakte helemaal verkeerd uit voor wit. De diagonaal a1-h8 – met daarop beide lopers – werd geopend. Met 14. … dxe4 viel Niels een paard op f3 aan en zijn opponent verzuimde dat stuk in veiligheid te brengen. Na 15. Lxg7 exf3 stonden beide witte lopers aangevallen en even later zag Pieter geen heil meer in doorspelen.

Lex Griffioen schreef het volgende hoofdstuk in het succesverhaal. In een Siciliaan bleven de kopman van Caïssa 3 en Leendert Hartgers binnen de theorie. Bij het ingaan van het middenspel werd een achtergebleven pion op d6 het doelwit voor wit. Zwart meende het probleem op te kunnen lossen door die door te schuiven, maar de zorgen namen juist toe. Na 19. dxe5 Pxd5 (ook om de Hoornse dame op b4 aan te vallen) kon Lex zijn torens op de d-lijn verdubbelen en mocht het paard op straffe van mat achter de paaltjes die d-lijn niet verlaten. Ergo, het stuk werd met 21. Db3 viermaal aangevallen en drie keer verdedigd. En dat was te veel van het goede voor de zwartspeler.

Nog was de koek niet op. Bas van den Berg tekende voor 0-4. Tegenstander David Baanstra kwam in een Gesloten Spaans licht in het voordeel, omdat wit een losse pion op de d-lijn had. De zwartspeler kon daar evenwel niet van profiteren. In materieel en positioneel opzicht bleef het evenwicht bewaard, tot na dameruil (wit nam de pion op c7, zwart nam de pion op d5) Bas een toren op de d-lijn plaatste om een paard op d5 aan te vallen. ‘Van ruilen komt huilen’ wordt wel eens gezegd. David dacht met 25. Tfd8 zijn stelling actief te houden, maar na torenruil werd met 27. Td1 het lichte stuk gepend. Prompt gaf hij dat met 27. … Tc8 weg.

Aad Laan heeft na drie partijen met 2093 een van de hoogste TPR’s in de tweede klasse A. Dat is mede te danken aan zijn zwartzege op Anton Schermer. Al snel werd een witte pion op e4 inzet van de strijd. Met een schuin oog keek Aad bovendien naar de koningsstelling. Wit had al g3 gespeeld, waardoor de diagonaal naar h1 open lag en h3 een mooi veld was voor een paard. Zo gezegd, zo gedaan. De zwarte dame ging naar d5 en het lichte stuk sprong via g5 naar h3. Tot zover het goede nieuws, want in de verdere afwikkeling ging het minder voorspoedig. De te winnen pion op f2 werd niet met het paard genomen, maar met een toren op f8. Het tussenschaakje kostte zwart een stuk. Op karakter verkreeg de Caïssa-speler wat compensatie: twee pionnen meer, een passieve schimmel op h2 en geen goede samenwerking tussen de witte stukken. Hoe die wel moeten samenwerken toonde Aad in een paar zetten aan. Dankzij optimaal spel van loper en toren won zwart de Alkmaarse toren.

Met een score van honderd procent was Rolf de Brouwer naar de kaasstad gereden, maar keerde er niet mee huiswaarts. Tegen Albert van der Meiden kwam hij met licht positioneel nadeel uit de opening. Eenmaal in het middenspel was daar geen sprake meer van. Wit gebruikte een mooie pionnendiagonaal a2-b3-c4-d5 om op de damevleugel iets te proberen, Rolf verkoos de andere vleugel als werkterrein. Beetje bij beetje bleek de Waagtoren-aanval iets gevaarlijker, al kon wit dat niet aantonen en in een eindspel van toren, loper van gelijke kleur, paard en vijf pionnen was het evenwicht weer terug. Het ging mis, toen wit een vrijpion op c6 kreeg en zwart met zijn loper de pionnen op de a- en b-lijn ging opjagen. Albert had na pionnenruil ook een vrijpion op b5 en die opmars was niet te stuiten.

Frans Kragten-Rob Heijink was een kopie van vorig seizoen. Tenminste de kleurverdeling, het partijverloop en de uitslag niet. In een stelling zonder paarden had Frans lang gerokeerd, maar de koning voelde zich niet zo op zijn gemak op de damevleugel. Zwart had een pion op d4 als voorpost voor een offensief die ervoor zorgde dat de witspeler in zijn verdedigende taken wat beperkt werd. De vorst verhuisde naar veld f1; de verhuiskosten bedroegen één pion. Rob verslikte zich echter met 28. … Lf4 (met de loper naast een Hoornse toren op e4). Frans kon met 29. Lxd4 de pion terugwinnen, omdat een zwarte pion op e5 overbelast werd en als verdediger van de loper niet mocht terugslaan. Meteen ontstond er een gelijkwaardige stelling en betekende de remise voor wit een halve revanche voor de nederlaag van een jaar geleden.

Co Buysman kreeg de Réti-opening – die hij zelf vroeger speelde – tegen zich. Peter Duijs ging daarbij wat voorzichtig te werk, waardoor zwart een licht initiatief had en na wat gemanoeuvreer met de dame en zijn zwartveldige loper de pion op d3 won. Het leverde bovendien het bezit van de open d-lijn op, maar een eindspel van één toren met zes om vijf pionnen pakte de Caïssa-speler na de tijdcontrole niet juist aan. De voorsprong in tijd en in materiaal verdween, waarna hij genoegen nam met een half ei.

Het betekende wel de laatste plaats in de individuele scorelijst van Caïssa 3. Aad Laan en Niels van der Mark hebben 2½ punt, vijf spelers staan op twee en Co sluit de rij met anderhalve punt. Maar vrijwel iedereen heeft een TPR van een ruime 1800 en die vorm moet het achttal nog even vasthouden.

De Waagtoren 5-Caïssa 3 2-6:
Leendert Hartgers (1767)–Lex Griffioen (1730)………0-1
Anton Schermer (1755)–Aad Laan (1745)……………..0-1
David Baanstra (1765)–Bas van den Berg (1733)………0-1
Albert van der Meiden (1762)–Rolf de Brouwer (1719)…1-0
Rob Heijink (1753)–Frans Kragten (1704)……………½-½
Pieter Spaander (1761)–Niels van der Mark (1657)……0-1
Jeroen van Meeuwen (1752)–Abel Romkes (1666)……….0-1
Peter Duijs (xxxx)–Co Buysman (1643)………………½-½